Przyprawy

Przyprawy łączą w sobie  pożyteczne z  przyjemnym.

 Nadają potrawom wyjątkowy smak i aromat, oraz  często posiadają działanie lecznicze. 

Kucharze cenią ich walory smakowe, a dietetycy pozytywny wpływ na procesy trawienia. Potrawy stają się lżej strawne.

 Dodawajmy je za każdym razem do zup, sałatek, surówek i mięs.

Bogactwo kolorów i właściwości smakowo-zapachowych przypraw sprawia, że pobudzają łaknienie i zwiększają wydzielanie soków żołądkowych. Nadają potrawom pożądany smak, zapach i wygląd. Dzięki ich umiejętnemu użyciu można znacznie zmniejszyć ilość używanej w kuchni soli, która cały czas jest spożywana przez Polaków w za dużych ilościach.

Sól jest głównym źródłem sodu, który przyjmowany w za dużych ilościach powoduje zatrzymywanie wody w organizmie i podnosi ciśnienie krwi. Badania wskazują, że wyższe spożycie soli wiąże się z większym ryzykiem udaru mózgu i wpływa niekorzystnie na stan układu krążenia. Najbardziej wartościowe są przyprawy ziołowe, działają profilaktycznie i leczniczo, dlatego mogą mieć duże zastosowanie w dietetyce.

Jak używać przypraw?

Dobranie odpowiedniego rodzaju i ilości przyprawy jest sztuką. Ich zastosowanie nie może niwelować naturalnych smaków potrawy.

Najlepszy smak można wydobyć z ziół świeżych, wyhodowanych w naszych warunkach klimatycznych.

Takie mają też najlepsze właściwości. Potrawy ciężko strawne należy przyprawiać intensywniej w celu poprawienia stopnia ich strawności (by zapobiec wzdęciom do posiłku warto używać koperku, kminku i majeranku) .Najlepiej używać kompozycji różnych ziół przyprawowych. Uważać jednak należy na gotowe mieszanki przypraw, które można kupić w sklepach. Często mają dodatek soli, glutaminianu sodu lub tłuszczu utwardzonego. Osoby z wrażliwym żołądkiem, mające problemy ze zgagą i refluksem przełykowo -żołądkowym powinny zrezygnować z ostrych przypraw i ziół, które pobudzają żołądek do produkcji kwasu.

Suszone zioła warto przechowywać w suchym i zaciemnionym miejscu, najlepiej w papierowej torbie, pojemniku lub zamkniętym słoiczku, żeby nie straciły na jakości, chronić je przed wysoką temperaturą i wilgocią .

 

 

*******************************************************************

ZIOŁA DO POTRAW

Mięso pieczone-

Do wieprzowiny najlepsze będą:

bazylia, cząber, szałwia, majeranek.

Do wołowiny najlepsze będą:

lubczyk i mięta.

Warzywa strączkowe fasola, bób, czy groch

warto doprawiać:

tymiankiem, cząbrem, kolendrą, a najlepiej majerankiem.

Ziemniaki-zwłaszcza pieczone:

szałwia,  rozmaryn, cząber, trybula , bazylia ,lubczyk.

Ryby:

 do gotowanej: estragon,

do smażonej :cząber,

do pieczonej w całości w folii: kolendra.

zawiera witaminy A, C i B5 oraz potas, żelazo, wapń i magnez, zmniejsza napięcie mięśni gładkich przewodu pokarmowego, pobudza wydzielanie soku żołądkowego, przyspiesza delikatnie pracę jelit, dzięki czemu ma działanie wiatropędne, zapobiega wzdęciom. Bazylia ma ostry korzenny smak i aromat i jest znakomitą przyprawą do sałatek (szczególnie dobrze komponuje się z pomidorem), zup i potraw mięsnych. Nadaje się do: dań kuchni śródziemnomorskiej, do świeżych pomidorów oraz dań przyrządzanych na ich bazie, do sałatek z ryżu, dań z cukinią, grzybami i fasolą oraz różnych ryb. Prócz tego stosuje się ją jako przyprawę do zup, mięs, duszonych warzyw czy twarożku. Liście bazylii należy rozrywać palcami- nie nożem.
Nie ma dobrej kuchni bez bazylii. Jej świeże listki doskonale podnoszą smak soku pomidorowego i każdej potrawy z pomidorami, zielonej sałaty,sosów, mięsa i ryb z grilla, pizzy, jarzyn,zup i ...pierników. Znakomite są kotlety schabowe usmażone na oliwie i posypane drobno krojoną bazylią.

Bazylia: do jajecznicy- zamiast białej śmierci- soli. Wystarczy kilka listków pokroić i dodać

do sałatki caprese- wystarczy pomidor, mozzarella i kilka listków bazylii.

              Bazylia świetnie wydobywa smaki cukinii i bakłażanów.

 
Herbatka sporządzona z 15 g liści bazylii zalana 1szkl. wrzącej wody jest skuteczna przy przeziębieniach, grypie, katarze, i zaburzeniach trawienia - świeży napar jest skuteczny w niedokwaśności. Herbatka podobno zmniejsza nudności. 
W aromaterapii olejek bazyliowy jest stosowany na nerwobóle, migreny, bóle stawów, mięśni i przy dnie. Pomaga przy trądziku i trudno gojących się ranach.  Działą pobudzająco i wzmacniająco w stanach wyczerpania nerwowego i fizycznego. Ma działanie antydepresyjne

pobudza wydzielanie soku żołądkowego, wzmaga trawienie. Jest ziołem wiatropędnym, zapobiega wzdęciom, reguluje perystaltykę jelit. Stosowany do zup, sosów i potraw mięsnych. Nadaje się do: niemal wszystkich potraw. M.in. roślin strączkowych, potraw z ziemniaków, ryb, krupniku, grochówki, kapusty, sałatek, potraw mięsnych, potraw z grzybów, wędlin, serów, marynat, pikli, potraw z dziczyzny, majonezów. Cząber używany jest zarówno w formie świeżej jak i suszonej.

to mieszanka przypraw, której stosowanie zapoczątkowano w Indiach.Nadaje się do: pikantnego sosu do warzyw, ryb i mięs.

stanowi źródło witaminy A i C oraz składniki mineralne m.in. jod a także flawonoidy i fitosterole. Nie należy go gotować a jedynie dodać do gotowej potrawy. Dobrze działa na przewód pokarmowy. Stosuje się go we wzdęciach, braku łaknienia, a także jako środek pobudzający wydzielanie żółci przez wątrobę. W kuchni używany do różnego rodzaju sałat, potraw jarzynowych, a także mięsnych. Może być stosowany jako zamiennik soli kuchennej. Nadaje się do: pieczonych kurczaków i ich nadzienia, sosu tatarskiego, awokado, dań rybnych, sałatek,jajek, lekkich zup i steków 

ma korzystny wpływ na: wydzielanie soku trawiennego, wodny wyciąg stosowany jest w chorobach przewodu pokarmowego, zaparciach i niestrawności. Nadaje się do: marynat, wędlin, maseł ziołowych, majonezów, surówek. Świetnie nadają się do kwaszonych i konserwowanych ogórków i innych warzyw z octem.

ma korzystny wpływ na:środek przeciwzapalny i przeczyszczający. Nadaje się do: do marynat, maseł ziołowych, majonezów i surówek. Zwykle przed podaniem praży się ją by wydobyć jej ostry aromat.

w medycynie używany w niewydolności wątroby i zastoju dróg żółciowych, przez kucharzy do zup, mięs, wędlin, kiszonek i marynat.

ma zastosowanie w zaburzeniach trawienia, wzdęciach, bólach brzucha i nieregularnych wypróżnieniach. Reguluje procesy fermentacyjne w jelitach, działa przeciwskurczowo. Dodawany do  pieczywa, słonych ciast, sałatek, zup, potraw mięsnych. Dobrze dodawać go zawsze do kapusty.

pozytywnie działa w przypadku wzdęć, kolce jelitowej i braku łaknienia, pobudza czynności wydzielnicze gruczołów trawiennych, a w kulinariach ma szerokie zastosowanie. Ma korzystny wpływ na: na układ nerwowy, łagodzi skurcze, pobudza apetyt oraz wspomaga procesy trawienne. Nadaje się do: sosów i zup, konserwowania kapusty, papryki i mięsa. Wysoka temperatura znacząco osłabia właściwości smakowe kolendry, należy ją dodawać do potraw pod koniec gotowania.

Ma korzystny wpływ na: zapobiega wzdęciom i wspomaga trawienie a poza tym stosowany jest przy leczeniu kaszlu, reumatyzmie, chorobach skór i zaburzeniach krążenia. Ma również działanie przeciwzapalne i antybakteryjne. Nadaje się do: zup, marynat i galaret oraz potraw mięsnych, szczególnie dziczyzny i wołowiny.

pobudza wydzielanie soku żołądkowego, zmniejsza napięcie mięśni gładkich jelit i przeciwdziała wzdęciom. łagodzi bóle menstruacyjne i działa moczopędnie i jest przydatny przy terapii nieżytów dróg moczowych i niewydolności nerek. Najbardziej słynie jednak jako afrodyzjak. Podobno rozbudza namiętność i wzmaga popęd seksualny. Nadaje się do: zup i sałatek. Znakomicie nadaje się do rosołów i bulionów. Działa także moczopędnie. Służy do przyprawiania zup, zwłaszcza rosołu, sałatek, potraw z mięsa i ryb.

stosowany w nieżytach żołądka i jelit, ma działanie wiatropędne. Ułatwia trawienie, pobudza wydzielanie żółci, przyspiesza przemianę materii. Przyprawia się nim wiele potraw, najczęściej mięsa. Doskonały również do dań z nasion roślin strączkowych i grzybów. :wspomaga przede wszystkim trawienie, hamuje objawy biegunki i działa uspokajająco. Jest stosowany również do leczenia astmy i bezsenności. Nadaje się do: ciężkostrawnych potraw, zwłaszcza tłustych mięs oraz do roślin strączkowych. Jego smak dobrze współgra z rozmarynem, tymiankiem i szałwią.

korzystnie wpływa na pracę żołądka i jelit, dobrze działa napicie się wyciągu z melisy po zbyt obfitym posiłku. działanie wyciszające i uspokajające. Melisę stosuje się w terapii zaburzeń nerwowych i bezsenności. Prócz tego pomaga zwalczać przeziębienia i pobudza apetyt. Nadaje się do: Stosuje się ją do przyrządzania sałatek, zup, warzyw, soków oraz drobiu. Jej liśćmi obkłada się ryby morskie w celu usunięcia ich specyficznego zapachu,do dań na słodko, jest doskonałym dodatkiem do deserów, budyniu lub słodkich koktajli.

wyciągi z mięty wzmagają czynność wydzielniczą żołądka, wątroby, ułatwiają trawienie, zmniejszają napięcie mięśni gładkich jelit i dróg żółciowych, działają wiatropędnie.pobudzają wytwarzanie kwasów żołądkowych i jest wykorzystywana przy terapii chorób żołądka o podłożu nerwicowym. Uznawana jest za afrodyzjak. Nadaje się do: sałatek, zup, sosów, nalewek i napojów chłodzących. Poza tym przyprawią się nią pieczona baraninę, jagnięcinę, drób zapiekanki. Jest również używana do sporządzania mięsnych marynat. Mięta wchodzi w skład napoi orzeźwiających i herbat ziołowych, stosuję się ją również do sałatek, twarożku, mięs i sosów.

pomaga w kłopotach żołądkowych, a także działa przeciwskurczowo, moczopędnie oraz potrafi łagodzić wzdęcia. W kuchni oregano służy do przyprawiania warzyw, serów i ryb. Bez niego ani pizza ani spaghetti nie będą miały charakterystycznego smaku.

Smak i zapach tego pieprzu białego jest nieco delikatniejszy niż pieprzu czarnego. Jego ziaren używa się do zup, bulionów i marynat oraz do dekoracji potraw.

ułatwia trawienie, sprzyja wydzielaniu soków trawiennych, przyspiesza przemianę materii, łagodzi wzdęcia, zapobiega zaparciom.

*******************************************************************

bogata w witaminy A, C. Za jej bardzo ostry smak odpowiada kapsaicyna , która reguluje i poprawia trawienie, poprzez zwiększenie wydzielania soków żołądkowych.Chili stymuluje też wytwarzanie endorfin, hormonów odpowiedzialnych za stany euforycznie, przez co pozytywnie wpływa na samopoczucie. Należy jednak uważać by nie spożywać ostrej papryki w zbyt dużych ilościach, gdyż może za bardzo podrażniać przewód pokarmowy. Nadaje się do: kuchni meksykańskiej, hiszpańskiej, węgierskiej, chińskiej, dań z fasolą i warzywami strączkowymi, potraw mięsnych, ostrych zup, ostrych sosów, gulaszów. Doskonale smakuje dodana do dań z cebulą, kukurydzą i kalafiorem.

zmniejsza napięcie mięśni gładkich jelit i przewodów żółciowych. Ma działanie wiatropędne, łagodzi wzdęcia i pobudza wydzielanie soków trawiennych. bogaty w witaminę C i minerały. Ma korzystny wpływ na: zapobiega wzdęciom, wspomaga procesy trawienne i pobudza apetyt. Ma również  działanie wyciszające. Nadaje się do: ziemniaków, zup i sałatek, kiszenia ogórków. Można go dodać do niemal każdej potrawy. Koperek najczęściej dodaje się do sałatek, surówek, ziemniaków, twarożku, zup, sosów i kiszonek.

stosowana w niestrawnościach i wzdęciach, ma szerokie zastosowanie w kuchni, podobnie jak koper. obfituje w żelazo i wit. A, B i C. Nadaje się do: zup, gulaszów, sałatek, farszów, potrawek i sosów. Świeża natka, dodana na początku gotowania, znakomicie podnosi aromat rosołu. Doskonale nadaje się do przyrządzania masełek ziołowych i twarożków.

bogata w witaminy z grupy B i witaminę C .

Ma korzystny wpływ na:wspomaga odporność i wspomaga trawienie. Nadaje się do: często dodaje się ja do potraw z drobiu. Poza tym doprawia się nią zupy sałatki i sosy a

także potrawy z ryżu. Rozróżnia się jej kilka odmian, które różnią się barwą i smakiem.

Ma korzystny wpływ na: pracę układu pokarmowego, obniża poziom cukru we krwi.  Nadaje się do: do serów i dań na bazie serów, sałatek warzywnych z drobiem i owocami morza, do dań mięsnych duszonych i pieczonych, do marynat, do drobiu smażonego, sosów, bulionów i wywarów mięsnych i rybnych, do smakowych maseł i dipów.